زبان بینالمللی اِسپـِرانتو در سال ۱۸۸۷ (میلادی) (۱۲۶۶ خورشیدی) توسط نابغه لهستانی دکتر لودویک لازاروس زامنهوف ساخته شد. اسپرانتو به علت ساختار علمی و آسان خود مورد توجه متفکران و دانشمندان با ملیتهای گوناگون قرار گرفته و به خاطر ویژگیهای منحصر به فرد آن، سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی سازمان ملل متحد (یونسکو) در سال ۱۹۵۴ (میلادی) به اتفاق آرا آن را به عنوان زبان بین المللی و بیطرف به رسمیت شناخت و آموزش اسپرانتو را به تمامی کشورهای عضو خود توصیه کرد. همچنین «یونسکو» در استقبال از صدمین سالگرد انتشار زبان اسپرانتو در سال ۱۹۸۶ (میلادی) (۱۳۶۵) در قطعنامهای دیگر ضمن تأکید بر تصمیم قبلی خود، مراتب پشتیبانی خود را از آموزش و گسترش زبان بینالمللی اسپرانتو در سراسر جهان ابراز داشتهاست .اسپرانتو، زبان ملی هیچ کشوری نیست و آموزش آن غرور فرهنگی هیچ ملتی را خدشهدار نساخته و باعث تحقیر ایشان نمیشود و بر همین اساس است که روز به روز در عرصههای مختلف بینالمللی مورد استقبال و کاربرد بیشتر قرار میگیرد. هر سال صدها کنگره، کنفرانس، سمینار و نشست در زمینههای گوناگون به زبان اسپرانتو در کشورهای مختلف دنیا برگزار میشود، که از مهمترین آنها کنگره بینالمللی اسپرانتو (UK)، کنگره بینالمللی جوانان اسپرانتودان (IJK)، کنگره جهانی پزشکان اسپرانتودان (IMEK) و... را میتوان نام برد.سازمان جهانی اسپرانتو (UEA) به عنوان مشاور رسمی سازمان ملل متحد و یونسکو در ردیف سازمانهای بیطرف بینالمللی قرار دارد و شبکه نمایندگی آن با بیش از ۲۰۰۰ عضو در ۱۰۰ کشور جهان پاسخگوی هرگونه نیاز اطلاعاتی اسپرانتودانان در زمینههای گوناگون است. شبکه Pasporta Servo (خدمات گذرنامهای) از جمله خدمات ویژهای است که در جهان اسپرانتو وجود دارد، بدین معنی که اسپرانتودانان در سفر به کشورهای دیگر مورد پذیرایی کسانی که آمادگی خود را جهت پذیرش مهمان در کتابچهای که هر سال منتشر میشود، ثبت نمودهاند، قرار میگیرند و بدینسان هزینههای اقامت در هتلهای گرانقیمت را متقبل نمیشوند، هم اکنون این شبکه در ۶۶ کشور جهان فعال است.انجمنهای گوناگون و بینالمللی اسپرانتو این امکان را به افراد میدهد که نیازهای اطلاعاتی خود را در کوتاهترین زمان ممکن برآورده سازند. انجمن بینالمللی پزشکان اسپرانتودان (UMEA)، انجمن بینالمللی معلمان اسپرانتودان (ILEI)، انجمن علمی اسپرانتودانان (ISAE)، انجمن بینالمللی روزنامهنگاران اسپرانتودان (TEĴA)، شبکه بینالمللی ترجمه بهوسیله اسپرانتو (ITRE)، انجمن نویسندگان اسپرانتو (EVA)، انجمن بینالمللی مطالعات مذهبی و خداشناسی (ASISTI) و ... از جمله مراکزی هستند که اطلاعات تخصصی در اختیار علاقمندان قرار میدهند و نشریات تخصصی خود را به اسپرانتو در سطح جهان منتشر میکنند.انتشار صدها روزنامه، مجله، ماهنامه، فصلنامه، سالنامه، گاهنامه، کتابهای علمی، فنی، فرهنگی، هنری و ادبی به اسپرانتو جریان یکسویه انتقال اطلاعات در نظام کنونی بینالملل را متحول ساختهاست و به همه اسپرانتودانان این امکان را میدهد که در شرایطی برابر از دستاوردهای علمی و فنی استفاده کنند. فرستندههای رادیویی بینالمللی از بسیاری از کشورهای جهان مانند: چین، برزیل، کوبا، اتریش و ... بصورت روزانه و هفتگی به اسپرانتو برنامه پخش میکنند.حدود ۸۰٪ واژگان اسپرانتو از زبانهای لاتین و بقیه آن را واژگانی از زبانهای دیگر جهان مانند فارسی، عربی، ترکی، چینی و ... تشکیل میدهند. علت این امر پیدایش علوم و فنون جدید در کشورهای غربی است، که عموماً زبانهای لاتینی دارند و برای نامیدن پدیدهها و یافتههای جدید از ریشههای لاتینی استفاده کردند. اما برای بیان مفاهیم سنتی و فرهنگی خاص ملل دیگر، مانند ایرانیان، اعراب، ترکها، چینیها و ... اسپرانتو از واژگان زبانهای ایشان بهره جستهاست، مانند کلمه derviŝo(درویش) از زبان فارسی.اسپرانتو به لحاظ قدرت و غنای ادبی و علمی خود، در ترجمهٔ وفادار و نزدیک به اصل آثار گوناگون از توانائی ویژهای برخوردار است. ترجمهٔ هزاران اثر ادبی و علمی مشهور جهان به زبان اسپرانتو - از جمله آثار حافظ، خیام، شکسپیر، گوته، تالکین، و ... - اثباتی قانع کننده بر این امر است. جدای از ادبیات ترجمهای، اسپرانتو از ادبیات اصیل خود نیز بهرهمند است. وجود هزاران شعر و کتاب ادبی و علمی که توسط نویسندگان اسپرانتوزبان در سراسر جهان نوشته و منتشر شدهاست، به خوبی گویای این پدیدهٔ جالب است. به عنوان مثال، ویلیام الد که نویسنده و شاعر توانایی در زبان اسپرانتو است، تاکنون چندین بار نامزد دریافت جایزهٔ ادبی نوبل شدهاست.
منبع:ویکیپدیا
برای آشنایی بیشتر و آموزش به این آدرس مراجعه کنید:
No comments:
Post a Comment